Osmanlı geleneklerinde vefat eden hükümdarın tarafına oğullarından birinin tahta geçmesi için bulundukları sancak beyliklerine haber gönderilir. Sancağa eşit koşullarda çıkan şehzadeler, birebir eğitimlerden geçerek sultanlığa hazırlanır ve vakti gelince elverişli kişi padişahlığa makbul. Fatih Sultan Mehmet’in padişah olduğu yıllarda şehzadeleri Cem ve Beyazıt farklı sancak beylerinde eğitimlerini alırlar. Babalarının vefat haberini duyunca Cem Sultan, Karaman Sancak Beyliğinden, Beyazıt ise Amasya Sancak Beyliğinden yola çıkar. Başşehir İstanbul’a Cem’den evvel Beyazıt varınca sultanlığa geçerek Osmanlı İmparatorluğunun 8. Padişahı olur. Lakin Cem Sultan’ın durumu kabul etmeyerek isyan eder.
CEM SULTAN KİMDİR?
İstanbul fatihi II. Mehmet’in oğullarından biri olan Cem, her padişah evladı üzere çok küçük yaşlardan eğitim almaya başlar. Cem Sultan’ın isyan etmiş bir şehzade olması ya da Osmanlı Devleti’ne ihanet etmesi onun berbat ve adaletsiz bir eğitimden geçtiği mealine gelmez. Bilhassa Fatih Sultan Mehmet üzere devletinin istikbalini düşünen bir padişahın oğulları olarak gelecekte tahtın varisleri sayıldıklarından önemli bir eğitimle yetiştirilirler.
Cem Sultan, Fatih Sultan Mehmet’in üçüncü oğlu olarak 1459 yılında Edirne’de doğar. Türk geleneklerinde sultanın evlatları lalalar ile yetiştirilirdi. Cem Sultan’ın eğitimini üstlenen Nasuh ve Kara Süleyman isminde iki lalası vardı. Cem Sultan Şimdi 14 yaşındayken babası Fatih Sultan Mehmet’in Otlukbeli Savaşında yenildiği söylentileri çıkınca lalaları Cem Sultan’a biat etti. Bu cürüm lalaların sonunu getirse de Cem Sultan 1 yıl sonra Karaman Sancak Beyliğine geldi. Uzun yıllar burada kalan Cem Sultan kendi kültür etrafını oluşturarak sanatla yakından ilgilendi.
1481 Yılında babasının mevt haberini alan ve babasının vefatının akabinde tahta Beyazıt’ın geçtiğini duyan Cem, Bursa’ya giderek orada sultanlığını ilan etti. Artık padişah olan II. Beyazıt bu karara karşı çıkarak kardeşini isyan mütalaasından vazgeçirmeye çalıştı. Fakat durumu kabul etmeyen Cem Sultan, ağabeyine ‘Anadolu benim, Rumeli senin olsun’ teklifinde bulunacak kadar ileri gidip Osmanlı topraklarına taarruzlarda bulundu ve her keresinde başarısız oldu. Devayı Rodos adasında kaçmakta bulan Cem, Rodos’ta büyük bir merasimle karşılanarak Rodos Şövalyelerinin himayesine girdi..
Cem Sultan’ın Rodos’a kaçmasından sonra Avrupa’nın muhtelif kentlerine giderek Papa’nın ve şövalyelerinin himayesine girdi. Bu sırada Sultan II. Beyazıt ise kardeşinin ne durumda ve ne koşullarda yaşadığını öğrenmek için daima olarak casuslar gönderdi. Cem Sultan’ın Roma’da kaldığı vadede masraflarının karşılanması ve iyi bakılması için şövalyelere para gönderdi.
Papa ve papanın vefatından sonra Fransa Hükümdarı, Cem Sultan’ı mütemadi olarak Osmanlı’nın aleyhinde kullanmak için fırsat kollamakta çeşitli teşebbüslerde bulunulmaktaydı. Osmanlı’yı huzursuz etmekten öteye gidemeyen Avrupa, Osmanlı üzerindeki hiçbir emelini gerçekleştiremeden Cem Sultan’ın 1495 yılında vefat etti.
Cem Sultan’ın vefat haberini alan II. Beyazıt’ın 3 gün boyunca yas tuttuğu kimi kaynaklarda nakledilmektedir. Cem Sultan’ın kabri bugün Bursa’nın Muradiye Külliyesinde taraf almaktadır.
BELLİNİ’NİN YAPTIĞI II. MEHMET VE CEM SULTAN TABLOSU
Fatih Sultan Mehmet, birçok hükümdarın bilakis sanatla yakından ilgilenmekteydi. Bundan ötürü birçok tarihçi Fatih Sultan Mehmet’in entelektüel bir başkan olduğu görüşene hakim. Bu özelliğinden ötürü periyodun ünlü sanatkarlarını İstanbul’a davet ederek çalışmalar yapmasını talep eder ve desteklerdi. Bellini de Fatih Sultan Mehmet’in isteği üzerine İstanbul’a gelen sanatkarlardan biridir ve İtalya’dan gelen ressam uzun bir mühlet İstanbul’da kalarak çalışmalarda bulundu. Fatih Sultan Mehmet’in portrelerini çizen Bellini, Fatih ve Cem Sultan olduğu varsayılan bir tablo çizdi. Tabloda mahal alan kişinin Cem Sultan olduğu söylese de kimi tarihçilere nazaran Fatih Sultan Mehmet’in yanındaki kişinin kendi gençliği olduğu savında bulunmaktadırlar.
Haber7
