Haber7 Yayın Koordinatörü İbrahim Günay, “Erbakan’ın ömrünü adadığı o hayali Erdoğan gerçekleştirecek” adlı köşe yazısında, Erdoğan’ın “ekonomik kurtuluş savaşı” benzetmesi üzerinden uygulamaya koyduğu yeni ekonomik programı ve geçmişte Erbakan’ın faiz ile ilgili gayretine dikkat çekti.
İşte Günay’ın yazısının tamamı:
Cumhurbaşkanı Erdoğan, günümüzün en büyük hastalığına karşı adını “Ekonomik Kurtuluş Savaşı” koyduğu önemli bir gayret başlattığını açıkladı.
Evet, bu ülke, faize ve faiz lobilerine karşı bugüne kadar bu türlü bir gayrete yeltenememişti. Bugün başladığımız bu uğraş ister istemez bizi biraz yıpratacak. AK Parti kurmayları, düşük faiz siyaseti ile yatırımın teşvik edileceği ve denenen yeni modelin 5 ay sonra olumlu sonuç vereceğini düşünüyor. Ben 5 ayda faiz savaşından galip çıkabilir miyiz? bilmem, ama faizsiz bir sistemin mümkün olduğundan kuşkum yok.
Bu topraklarda faizsiz bir sistemin nasıl mümkün olabileceğini birinci kere Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ın ağzından duyduk. Hatta o denli ki Necmettin Erbakan’ın siyaset sahnesine atılmasının baş müsebbiplerinden biridir Faiz.
Necmettin Erbakan birinci kere pratik manada faizsiz sistemli sermayedarları bir ortaya getirerek “Gümüş Motor”u kurdu. Lakin siyasetin, bürokrasinin ve sermayenin ulusal sanayi ve faizsiz sistem üzerindeki baskıları ile “Gümüş Motor” iflas ettirildi. Erbakan bu durumun sistemsel sorun olduğunu anlayarak kendini siyaset sahnesine atmıştır.
Erbakan Hoca siyasi mesleği boyunca da faiz ile çaba etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan önderliğinde başlattığımız bu uğraşın sonunda nasıl bir ekonomik sistem öngörülüyor bilmem lakin ben Erbakan Hoca’nın başındaki modelleri hatırlamakta yarar olduğunu düşünüyorum.
ERBAKAN’IN FAİZ İLE UĞRAŞI
Necmettin Erbakan, Faizi kapitalist sistemin bir eseri olarak görüyordu. Gerçekten Erbakan, faizi kapitalizm nizamın beş sömürü mikrobundan bir tanesi olarak tanımlardı. Erbakan’a nazaran, “Faizci sistem, her türlü ekonomik ve toplumsal tahribatı meydana getirirken gelir dağılımının gitgide bozulmasına, zenginin daha güçlü, yoksulun daha yoksul olmasına yol açmaktadır” ve “Böylece faizci kapitalist nizam sonuçta ülkeleri ve dünyayı toplumsal patlamalar ve harplere sürüklemektedir.”
FAİZ DURAN BİR PARANIN DEĞERİNİ DÜŞÜRMEKTİR!
Erbakan’a nazaran, faizi zenginler değil yoksullar öder. Zira varlıklı malı satarken, bütün faizleri malın üstüne koyar ve hasebiyle alıcı o faizi ödemek zorunda kalır. Ona nazaran, “faiz sonunda yoksulu ezer. Zira masrafa yazılır, yoksul fukaranın aldığı malın üzerine biner. Faiz iktisatta istikrarsızlık doğurur. Faiz nispetinde para her sene otomatikman değerini kaybetmek mecburiyetindedir.”
FAİZ MALİYETLERİ YÜKSELTİR
Erbakan’a nazaran faiz iki türlü sorun getiriyor. Bir tanesi maliyetler içerisine giriyor ve maliyetleri yükseltiyor, bundan ötürü daha ucuza mal olacak bir eser, faizli sistemde daha değerliye mal oluyor. Faizin bir ikinci önemli sorunu da fiyatların her sene artmasını intaç etmesidir. Yani faiz yalnızca bir defa, bir mal üretilirken fiyatı arttırmakla kalmıyor, bütün malların fiyatlarında her sene tekrar arttırıcı rol oynuyor. Diğer bir söz ile paranın değerini düşürücü rol oynuyor. Paranın değerini düşürmesi de bütün iktisadi hayattaki istikrarsızlığın temelini ve kökünü teşkil ediyor.
ERBAKAN’IN FAİZE KARŞI TEKLİFLERİ
Erbakan’ın faiz ve sistem ile uğraşında MSP periyodu değerli yer teşkil eder. MSP, 1973 seçim beyannamesinde faiz sistemine karşı kar iştiraki prensibi üzerinde durur. Erbakan, faiz sistemine karşı kar iştiraki prensibini öne çıkarmıştır. Bunun için 70’li yıllarda Endüstrileşmeyi gerçekleştirmenin yolu olarak da birinci devlet teşebbüsünün oluşması ve sonrasında kar iştiraki prensibine dayanan Bölgesel Kalkınma Şirketlerinin kurulması fikrini ortaya atmaktadır. Bölgesel kalkınma şirketleri teoride kar paydaşlığı sistemiyle nasıl sanayileşilebileceğini ve bölgesel olarak nasıl kalkınmanın sağlanacağını bizlere göstermektedir.
Erbakan’a nazaran, “Bölgesel Kalkınma Şirketleri” bölgede projelerin, etütlerin sağlanmasında aktif olacak ve yeni fabrikaların kurulusunda öncü olacaktır. Bu şirketlere bölge sakinleri katılacak ve kurulacak olan endüstriye isteyen ortak olacak, isteyen niteliği gereği istihdam edilecektir. İstihdam edilen ayrıyeten fabrikadan pay sahibi olacaktır. Bu olay kar paydaşlığı sistemi ile isleyecektir. Devlet kurulacak olan fabrikalara faizsiz kredi verecek ve fabrikanın yol, su, elektrik üzere asli hizmetlerini yerine getirecektir. Kuruluştan sonra fabrika kredi borcunu ödeyecek ve ortaklarına (bölge sakinleri, emekçiler vs.) yarar sağlayacaktır. Yararı yükselen bölge sakinleri, yeni yatırımlar için Bölgesel Kalkınma Şirketine yönelecektir. Böylece bölgesel kalkınma sağlanacaktır.
Erbakan’ın faize karşı geliştirdiği kar paydaşlığı sistemi bu periyotta endüstrileşme projeleri üzerinden kendini göstermektedir. 39. ve 41. Hükümet ortağı olduğu periyotlarda endüstrileşme taahhütleri ile alakalı daha somut siyasetler uyguladığını görmekteyiz. Bu somut siyasetlerde en kıymetli örneği Devlet Sanayi ve Personel Yatırım Bankası (DESİYAB) oluşturmaktadır. DESİYAB, Endüstrileşmeyi yaymak ve bunun finans kaynağını oluşturmak gayesiyle kar paydaşlığı prensibine dayanan bir kurum, Erbakan’ın faizle uğraşında en değerli örnektir.
REFAH PARTİSİ VE ADİL TERTİP
Refah Partisi, siyasi ve ekonomik telaffuzunu endüstrileşme yerine liberalizmin de tesiriyle Adil Sistem üzerinden yapmıştır. Adil Nizam, endüstrileşme sürecini anımsatmaktadır. Kar paydaşlığı prensibine ek olarak Adil Düzen’de üretim paydaşlığı kelam bahsidir. Adil Ekonomik Sistem, geniş çapta alternatif bir teori olarak ortaya atılmıştır. Bu teori içerisinde iktisatta devletin temelleri, para, vergi, kredileşme ve toplumsal güvenlik üzere birçok kriteri barındırmaktadır. Bundan ötürü bu kısımda Erbakan’ın faiz ile çabasında üretimi artırıcı bir etken olan ve faize alternatif faizsiz kredileşme teorisi üzerinde durulacaktır.
Ekonomik olarak adil nizamda; devlete biçilen rol, para, vergilendirme sistemi, kredi temelleri ve iştirak, üretim ve ihracat, enflasyon, işsizlik ve toplumsal güvenlik temelleri yer almaktadır. Bu temeller Adil Ekonomik Nizamın genel çizgilerini oluşturur. Erbakan’a nazaran, bir ekonomik tertibin adil olması 31 temel esas üzerine oturmasıyla mümkündür. Bu 31 temel aslın 3 tanesi genel temeller olmak üzere, 7 tanesi parayla, 7 tanesi krediyle, 7 tanesi vergiyle, 7 tanesi de toplumsal güvenlikle ilgili temellerdir.
AED’de ekonomik temeller başlı başına farklı bir sistem görünümü vermektedir. Bu görünümün oluşmasında faizsizlik, üretim, vergi ve para konuları kıymetli kısıtlardır. Erbakan, iktisatta üretime değer vermektedir. Üretim için de finans kaynağı gereklidir. Kapitalist sistemde faizli finans yapısıyla üretimin beslenmesine karşı Erbakan, faizsiz finansla kar paydaşlığı prensibine dayanarak üretimin artırılacağı fikrini benimsemektedir. Bu sebeple üretim için çeşitli faizsiz kredileşme yolları AED’de sunulmaktadır.
Adil Ekonomik Düzen’de “herkes ne kadar ürettiyse o kadar tüketme hakkına sahiptir” prensibi vardır. Lakin bu sistemde bir kişi ürettiğinden fazla da tüketebilir. Bu kredi sistemiyle mümkündür. Erbakan’ a nazaran kredi, bir kimsenin sonradan geri vermek kuralıyla ve belli kaideler altında süreksiz bir mühlet için ürettiğinden daha fazla tüketme hakkı kullanma imkânı olarak tanımlanmaktadır.
Adil Ekonomik Düzen’de 7 türlü kredi imkanı vardır. Bu krediler Erbakan’a nazaran, faizsizdir ve enflasyona sebep olmamaktadır.
REFAH PARTİSİ VE FAİZSİZ BANKALAR ATILIMI
Türkiye’de 1991 yılı genel seçimlerinde “Adil Ekonomik Düze”i seçim sloganı olarak kullanan RP, seçimi kazanması sonucunda adil tertibin kurulacağını vaat etmiştir. RP’nin seçim beyannamesine nazaran, insanlık bir dönüm noktasındadır. Batıl sistemler çökmektedir. Yeni bir zaman başlamaktadır. Yeni bir dünya kurulacaktır. Bu yeni dünyanın genel düzeni “Hakkı Üstün Tutan” Adil Sistem, Ekonomik nizamı ise Adil Ekonomik Sistem olacaktır. Bu beyannamede iktisat Adil Ekonomik Sistemde belirtildiği üzere üretim yüklü olacak, kalkınma için yeniden endüstrileşme atakları yapılacak, faizsiz sistem kurularak Müslüman ülkeler ortasında ekonomik birliği sağlayacak faizsiz bankalar kurulacaktır.
DENK BÜTÇE
Refahyol hükümetinin iktisat siyaseti olarak Erbakan, 1997 Bütçesinin hükümet tarafından denkleştirildiğini ve hazırlanan 1997 bütçe tasarısında “Denk Bütçe”nin oluşturulduğunu tabir etmektedir. Nitekim Erbakan’ a nazaran, Hükümetin 1997 bütçede faiz ödemeleri 22,5 milyar dolar olacağına 13,8 milyar dolara indirildi. Bütçe açığı 18,382 milyar dolardan”0” a indirildi. Başta faiz ödemeleri olmak üzere yapılan tasarruflar ile bütçe toplamı 55 milyar dolardan 46 milyar dolara indirildi. Faiz dışı bütçe 4 milyar dolar fazladan 14 milyar dolar fazlaya çıkarıldı. Böylelikle, halka ve devlet hizmetlerine 10 milyar dolar ek bir imkan temin edilmiş ve bu iş “Denk Bütçe” ile sağlanmıştır.
Refahyol hükümeti kısa periyotta, karma ekonomik sistemi kullanmış, ekonomik göstergelerde iyileştirmeler sağlamış ve de faizle samimi çaba etmiştir.
*
Özetleyecek olursak Erbakan Hoca, ömrünü faiz ile uğraşa adadı. Siyasi mesleği boyunca yaşadığı onca tehdit, yasak ve darbelere karşın faiz lobileri ile gayretinden vaz geçmedi. Faizsiz bir sistemin olabileceğinin en hoş örneği, Erbakan Hoca’nın kısıtlı imkanlarla yapmaya çalıştıkları olsa gerek.
*
Hiç kuşkum yok ki 1950’lilerden vefatına kadar faizin olmadığı bir iktisat hayal eden ve bürokrasiden siyasete her alanda bu çabayı veren Erbakan’ın Hoca’nın hayalini gerçekleştirmek için verilen bu uğraşın sonunda kazanan “TÜRKİYE” olacak.
Kalın sağlıcakla…
Twitter: ibrahimgny7
KAYNAK: DOĞUMUNUN 90. YILINDA ERBAKAN (s.349-374)
Yayıncı: Necmettin Erbakan Üniversitesi Kültür Yayınları
Haber7
