Damarların iç yüzeyi yağ birikintisi ile tıkandıkça bedene kâfi ölçüde kan taşınamamaya başlar. Bu süreç kalp krizi, inme ve damar tıkanması sonucu ani vefat üzere durumların temel nedenidir. Bu ilerleyişi durdurmanın en geçerli yolu hayat uzunluğu sağlıklı bir ömür biçimini benimsemek, bilhassa de tütün kullanmamak ve risk faktörlerini azaltmaktır.
Kimin hangi önleyici tedaviden yarar sağlayacağını bulmak
Her yaştan sağlıklı yetişkin için olduğu kadar, kalp damar hastalığı ya da şeker hastalığı teşhisi konmuş bireyler için de önlem teklifleri bulunmaktadır. Tansiyon ya da kan yağlarının seviyesini düşürmeye yönelik önleyici tedavilerden kimin en çok yarar sağlayabileceğini belirleyebilmek, önleyici teşebbüslerin temelini oluşturur. European Heart Journal mecmuasında yayınlanan kılavuz, tıp hekimlerine önleyici yaklaşımlarda yol gösterme maksadını taşıyor. Bireye özel risklerin belirlenmesi ve tedavilerde kademeli bir yaklaşım benimsenmesi, herkese uyacak tek bir tahlil üzerine gitmekten daha karmaşık bir süreçtir. Lakin her gün karşılaşılan hastaların farklı özelliklerinin değerlendirilebilmesi, hakikat hastaya gerçek tedavinin uygulanabilmesi için kuraldır.
Sigara ve tütün kullanımı kesinlikle bırakılmalı
Hekimler için hazırlanan kılavuza nazaran tütün kullanımının sona erdirilmesi, tüm önleyici yaklaşımlar ortasında en yüksek potansiyele sahip olanı. Datalara nazaran tütün kullanan 50 yaşın altındaki bireylerde kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riski, kullanmayanlara nazaran 5 kat yükselmektedir. Bu bağlamda, nizamlı olarak güncellenen kılavuzda birinci sefer tütün kullanımının bırakılması açık halde tabir edilmiş oldu. Kılavuza nazaran sigarayı bırakmanın yararı, bunun karşılığında alınan kiloya karşın sürüyor.
Kesinlikle hareketli bir hayata geçiş yapılmalı
Kılavuzda her yaştan yetişkinlerin haftada 150-300 dakika ortası orta yoğunlukta ya da 75-150 dakika ortası yüksek yoğunlukta, aerobik idman yapmaları öneriliyor. Birinci defa bir kılavuzda “hareketsiz geçirilen vaktin azaltılması, gün içerisinde hiç olmazsa hafif aktivitelerde bulunulması” öneriliyor. Bunun yanında bir öbür yenilik olarak, günlük aktivitenin artırılması için giyilebilir aktivite takip aygıtları kullanılması öneriliyor. Kılavuz bu mevzuda en değerli şeyin insanların keyif alacağı yahut günlük rutinlerinin içine katabilecekleri aktivitelerin teşvik edilmesi olduğunu, bu aktivitelerin devamlılığının daha muhtemel olduğunu yazıyor.
Akdeniz yahut gibisi bir diyet benimsenmeli
Beslenme konusu da kılavuzda işlenen başlıklardan. Kalp ve damar hastalıklarının engellenmesi için tam tahıllar, meyveler, sebzeler, baklagiller ve kabuklu yemişleri de içeren bitki bazlı beslenme öneriliyor. Yeni tavsiyeler Akdeniz yahut gibisi bir diyetin benimsenmesini, alkol alımının haftada en fazla 100 grama indirilmesini (standart bir alkollü içecek 8-14 gram ortasında alkol içermektedir), haftada en az bir kere balık, bilhassa de yağlı balık yenmesini, et tüketiminin ise kısıtlanmasını içeriyor.
Kılavuzu hazırlayan grubun başında yer alan, İsviçre Cenevre Üniversitesi Hastanesi’nden Prof. François Mach, kalp ve damar hastalıklarının önlenmesinin; sağlıklı bireyleri ve hastaları merkezine alan, öteki sıhhat şartlarını ve hava kirliliği dahil çevresel faktörleri de dikkate alan, birbiri ile iç içe geçmiş, disiplinler ortası bir yaklaşım gerektirdiğini söz ediyor.
Haber7
