Kanal 7 Ankara Temsilcisi Mehmet Acet, Yeni Şafak Gazetesi’ndeki bugünkü yazısında, 10 büyükelçinin Osman Kavala bildirisinin art planındaki ayrıntıları kaleme aldı. 

İşte Mehmet Acet’in yazısı:

O denli anlaşılıyor ki, Türkiye’de seçim takvimi yaklaştıkça, ABD Lideri Joe Biden’ın 2019 sonunda lider adaylığı için kolları sıvadığı günlerde, New York Times editörlerine söylediği şu kelamları daha sık hatırlayacağız:

“Bence yapmamız gereken ona (Tayyip Erdoğan’a) karşı farklı bir yaklaşım izlemek. Muhalefetin önderlerini desteklediğimizi açık formda belirtmeliyiz.

“Ama hâlâ, geçmişte yaptığım üzere, onlarla (muhalefet) direkt irtibatta olup, hâlâ var olan ögelerini destekleyip onları Erdoğan’ı mağlup etmeleri için cesaretlendirebiliriz. Darbe ile değil, darbe ile değil, seçimle.”

Geçtiğimiz günlerde, birebir New York Times gazetesi, ABD dâhil Ankara’da temsilciliği bulunan 10 ülkenin büyükelçiliği ismine açıklanan 18 Ekim tarihli Osman Kavala bildirisinin ardında Beyaz Saray idaresinin, yani Lider Joe Biden’ın olduğuna değinen İstanbul çıkışlı bir haber yayınladı.

Bu işin ‘fikir babasının’ nerede olduğu, nasıl bir tertiple bu bildirinin hazırlandığı konusunda ufuk açıcı, zihinlerdeki soru işaretlerini gidermeye yarayan bir haber oldu bu.

ABD DIŞİŞLERİ AÇIKLAMASI, BİLDİRİ FİKRİNİN WASHİNGTON’DAN GELDİĞİ TEZİNİ GÜÇLENDİRİYOR

ABD Büyükelçisi David Satterfield’in bildirideki rolüne gelmeden evvel, krizin aşılmasından sonra ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya bakalım.

Açıklamada kullanılan tabirler şöyleydi:

-Erdoğan’ın açıklamalarını not ettik.

-18 Ekim’de Kavala ile ilgili açıklama Viyana Mutabakatının 41’inci hususuyla tutarlıdır. ABD büyükelçisi Türkiye’dedir.

-Tüm uyuşmazlıkları lisana getirmeye devam edeceğiz. İnsan hakları ve hukukun üstünlüğünü öne çıkarmaya devam edeceğiz. Biden idaresi Türkiye ile ortak çıkar alanlarında işbirliğini önemsiyor. Görüş ayrılıklarında diyalogla tahlile devam edeceğiz.

Bu satırların zihinlerde bıraktığı çağrışım, bu türlü bir bildirinin hazırlanması fikrinin Washington’dan geldiği, Ankara’daki büyükelçinin rolünün ise, “talimatı yerine getirmekten ibaret” olduğu intibaını destekliyor.

‘GERİ ADIM’ AÇIKLAMASI NASIL GELDİ? BÜYÜKELÇİ MÜZAKERELERDE NASIL DAVRANDI?

Pazartesi günü yeniden ABD büyükelçiliğinin öncülüğünde gerçekleşen ‘geri adım’ çağrışımlı duyuru da zaten gelmiş değil.

Krizin derinleşmesini önleyen bu açıklamanın art planında da müzakerelerle elde edilen bir sonuç var.

Pazar günü Cumhurbaşkanlığı ile Dışişleri Bakanlığı’ndan ilgili isimler, muhataplarıyla koordineli bir formda ağır bir görüşme trafiği yürüttüler.

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, ABD Büyükelçisi David Satterfield ile bütün gün devam eden görüşmeler yaptı.

Karşılıklı tekliflerin gidip geldiği, Erdoğan’ın bilgisi dâhilinde, metinler üzerinden yürütülen bir müzakere trafiği oldu bu.

Nihayetinde, bir orta yol bulunarak, Türkiye’nin içişlerine karışmama taahhüdünü teyit eden o tek cümlelik duyuruyla kriz aşıldı.

Kaynaklardan edindiğim izlenim, bu görüşmeler sırasında ABD Büyükelçisi Satterfield’ın makul ve tahlil odaklı bir yaklaşım sergilediği biçiminde.

Bu tavrın münasebetlerinden biri, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Joe Biden’ın bile beklemediği halde üst perdeden bu bildiriye reaksiyon vermiş olması olabilir.

O reaksiyon nedeniyle geri adım atma hissi baskın gelmiş olabilir.

Fakat tekrar de, büyükelçinin bu krizin aşılmasındaki rolünün olumlu bir rol olduğunun altını çizelim.

BİLDİRİNİN MAKSADI NEYDİ? ROMA DORUĞU ÖNCESİ ERDOĞAN’I HIRPALAMAK, ELİNİ ZAYIFLATMAK MI İSTEDİLER?

Bu bildirinin zamanlaması ile ilgili baş yorarken, bu fikrin hafta sonu Roma’da gerçekleşecek olan Erdoğan/Biden tepesiyle bağsız olduğunu düşünmek için epey saf olmak gerekir.

Üstte aktardığım ABD Dışişleri Bakanlığı açıklaması, Beyaz Saray’daki mevcut idarenin Türkiye siyasetinin da bir özeti birebir vakitte.

Özetle, “Diyalog halinde kalacağız ancak bize karşıt gelen şeyleri de söylemeye devam edeceğiz” diyor Amerikan makamları.

Pekala, neden artık?

El yanıt:

Biden idaresi, Roma’ya gelirken Erdoğan’ı bu türlü bir bildiri ile hırpalayarak elini zayıflatmak istemiş olmalı.

Karşısına çıktığında Erdoğan’ın gözlerinde bu bildirinin ezikliğini görmek istemiş olmalı.

Muhtemelen Cumhurbaşkanı da, bunun okumasını tam da bu türlü bir yerden yaptığı için o yansıyı verip, bu kurguyu bozmuş oldu.

Hatırlar mısınız?

Obama’nın lider, Biden’ın yardımcısı olduğu periyotlarda de, Erdoğan’ın ne vakit ABD lideriyle bir randevusu olsa, o randevu öncesinde kesinlikle enteresan bir şeyler olurdu.

Haber7