Amerika Birleşik Devletleri’ne (ABD) Fulbright bursuyla etraf mühendisliği eğitimi için University of Wisconsin’e giden Prof. Dr. Berrin Tansel, Florida Milletlerarası Üniversitesi’nde öğrencileriyle birlikte değerli araştırmalar yürüttü. Florida Milletlerarası Üniversitesi İnşaat ve Etraf Mühendisliği Kısım Lideri olan ve NASA ile sürdürdüğü atık sulardan amonyağı ayırmak üzere çok sayıda projede yer alan Prof. Dr. Berrin Tansel, Amerikan Etraf Mühendisliği ve Bilim İnsanları Akademisi (American Academy of Environmental Engineers & Scientists – AAEES) Bilim Ödülü’nü kazandı. Demirören Haber Ajansı’na (DHA) konuşan Prof. Dr. Tansel, 20 yıldır NASA ile birlikte ortak proje yürttüğünü tabir etti. “1991 yılında üniversitede çalışmaya başladıktan sonra su temizleme konusunda büyük bir proje aldım.  O proje yağların sudan ayrılması hakkındaydı. O mevzuda birkaç teknolojiyi araştırdık” diyen Prof. Dr. Tansel, araştırmaları hakkında şu tabirlere yer verdi:

“Bunlardan bir tanesi filtrelerin tıkanmamasını önlemek için yaptığımız bir çalışmaydı. NASA’yla çalışmalarım 20 yıldır sürüyor. Birinci sefer Kennedy Uzay Merkezi’nde Uzay Hayat Bilimleri Labaratuvarı’nda 2 yaz filtrelerle ilgili çalıştım. Uzaya giden araçların içinde o zamanlar  ne kadar su gerekiyorsa o kadar su konuyordu ve uzaya giden araçların yarısından birden fazla su ile doluydu. Bu çok büyük bir zorluğa sebep oluyordu. Uzaya insan  gönderebilmek için suyun, özellikle atık suyun, döndürülebilir halde kullanılabilmesi gerekiyordu. Uzaya gönderilen araçlardaki su ölçüsü dünyadaki kullanıma nazaran az. Ancak uzay aracının içerisinde çok büyük yer kaplıyordu. Astronotların atık suları dünyadaki atık sulara nazaran daha konsantre . Onun için suyu arıtmak için daha değişik teknolojiler gerekiyor. Bu arıtmanın bir modülü olarak da filtreler gerekiyor. Uzayda yer çekimi olmadığı için bu filtrelerin daha değişik bir formda çalışması gerekiyordu. Bu bahiste kimi çalışmalar yaptık ve suyun döndürülebilir hale gelmesine katkı sağladık”

“TEKNOLOJİYİ GELİŞTİRMEK İÇİN ÇALIŞACAĞIZ”

Astronotların atık sularının dünyadaki artık sulara nazaran 40-60 kat daha konsantre olduğunu söz eden Prof. Dr. Tansel, “Bu suyun içerisinde yüksek ölçüde azot ve amonyak var. Suyun kullanılabilir hale getirilebilmesi içiin evvel amonyağın ayrılması gerekiyor. Bu amonyağı ayırmak için NASA’da bir teknoloji geliştirilmiş ve patenti alınmış. Biz iki yıl evvel bu projenin dünyada bu türlü bir teknolojiyi nasıl kullanabiliriz ve bunu şu anda su temizleme niyetleri için nasıl kullanabiliriz diye bir araştırma yaptık ve o teknoloji şu anda dünya için gelişmiş vaziyette değil, biraz daha geliştirilmesi gerekiyor. Önümüzdeki yıllarda bu teknolojiyi geliştirmek için uğraşacağız, deneyler yapacağız. Teknoloji epey verimli şu anda dünyada kullanılan tekniklere nazaran. Bunu geliştirebilirsek atık suları daha iyi, daha verimli daha iyi bir halde temizleme imkanını yaratabileceğiz” dedi.

“HER BİTTİĞİNİ SANDIĞIM PROJE YENİ PROJELERE YOL AÇIYOR”

Her projenin beraberinde yeni bir projeyi getirdiğini söyleyen Prof. Dr. Tansel gelecek projeleriyle ilgili de açıklamalarda bulundu. “Elimde birkaç tane proje var. Hepsi sularla ilgili. Suların verimli bir halde nasıl kullanılabileceğini araştırıyoruz” sözlerine yere veren Prof. Dr. Tansel, “Daha iyi daha değişik maksatlarla nasıl daha çabuk ve ucuz metotlarla suyu temizleyebiliriz bir hususumuz da bu; borulardaki su kaybını nasıl azaltabiriz ? Su seslerini dinleyerek suyun nerelerden sızdığını bulmaya çalışıyoruz. Öbür bir projemiz de sudan petrol kirliliğini nasıl ayırabiliriz ? Özellikle kıyı kısımlarında olan petrol sorunu epeyce fazla su kirliliğine sebep oluyor” diye konuştu.

“ÖDÜLÜ ALDIĞIM İÇİN ÇOK MUTLUYUM”

Amerikan Etraf Mühendisliği ve Bilim İnsanları Akademisi Bilim Ödülü’nü kazanan Tansel NASA’dan aldığı mükafatla ilgili çok keyifli olduğunu söz ederek, “Ödül Nisan ayında verilecek. Mükafatı aldığım haberi geldiği vakit çok sevindim.  Bu ödül her yıl bir bireye veriliyor. Etraf konusunda çok büyük katkıları olan, çok hürmet duyduğumuz şahıslara verilmişti daha evvel. Bu türlü bir listeye girdiğim için çok memnun oldum” dedi. 

Haber7