Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Lideri Prof. Dr. İsmail Demir, S-400’ün ikinci sistemi ile ilgili makul alanlarda somut gelişmeler olduğunu söyledi. Prof. Dr. Demir, Türkiye’nin çıkartıldığı F-35 programı için de “Programa paydaşlık bedeli yahut uçakların bedeliyle ilgili nasıl bir hal, yol bulunur bunun görüşmeleri yapılıyor” dedi.

Antalya’da düzenlenen Savunma ve Havacılık Endüstrinde Global Stratejiler Konferansı’nda Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Lideri Prof. Dr. İsmail Demir, Türkiye İhracatçılar Birliği (TİM) Lideri İsmail Gülle, Savunma ve Havacılık Sanayi İhracatçıları Birliği Lideri Naki Polat, basın mensuplarıyla buluştu. Prof. Dr. Demir, Türkiye’nin savunma ve havacılık sanayine ait birçok bahiste soruları cevapladı. Savunma ve havacılık bölümü ihracatının kasım ayı prestijiyle yüzde 41 artışla 2,8 milyar dolara ulaştığını, yıl sonunda 3 milyar doları aşmayı beklediklerini belirten Prof. Dr. Demir, 170 ülkeye 122 çeşit eser ihraç edildiğini ve katma bedeli en yüksek eserler olduğunu anlattı.

S-400 KESİMLERİNİN TÜRKİYE’DE ÜRETİMİ

Rusya’dan S-400 ikinci sevkiyatıyla ilgili soruyu yanıtlayan Prof. Demir “S-400 konusunda iki sistem için masaya oturuldu, muahedenin tüm parametreleri iki sistem içindi, birinci sistem oradan tedarik, ikinci sistem muhakkak alanlarda iş birliğini öneriyor. Bu iş birliği bahislerinde adımlar atıldı, ayrıntıları çalışılıyor. Bu bahiste somut gelişmeler oldu” dedi. 

Rusya askeri ihracat şirketi genel yöneticisinin S-400’ün kimi modüllerinin Türkiye’deki üretimiyle ilgili sürece yönelik açıklamalarına ait soru üzerine Prof. Demir “İkinci sistemin ana ögelerinden birisi buydu. Hayli ayrıntılı bir basamak. Fakat takdir ederseniz ki bu cins stratejik sistemler ve kabiliyetlerle ilgili her ülke kendisiyle ilgili saklılığı korumak ister. Türkiye olarak da burada daha ketum olmak gerektiğini düşünüyoruz. İnşallah sistemler üretildiği, meydana çıktığında bunları daha net açıklama durumunda oluruz, ancak bu evrede bir açıklama yapmamayı yeğliyoruz” diye konuştu. 

F-35 GÖRÜŞMELERİ

F-16 ve F-35 görüşmeleriyle ilgili de bilgi veren Prof. Dr. Demir, Savunma Sanayi Başkanlığı olarak CAATSA yaptırımlarına tabi olduklarını, ABD makamlarının SSB, şahsı yahut başka yaptırıma maruz kalan bireylerle görüşmediğini, hiçbir halde denklemde olmadıklarını lisana getirdi. Prof. Dr. Demir, şöyle konuştu:

“Görüşmelerimiz Ulusal Savunma Bakanlığı kanalıyla yürütülüyor. F-35 konusunda ABD’nin çok net açıklamaları var, Türkiye’nin programdan çıkarıldığı konusunda. Genelde program iştiraklerinde Türkiye’nin muhakkak menfaatleri vardı. Bunun muhakkak bir kısmı gerçekleşti, programa paydaşlık bedeli yahut uçakların bedeliyle ilgili nasıl bir hal, yol bulunur bunun görüşmeleri yapılıyor. Görüşmenin kapsamı bu. F-16 modernizasyonu konusunda da Türkiye’nin çok değerli yetkinlikleri olduğunu da belirtmek isteriz.”

HİNDİSTAN’A S-400 SATIŞI VE UKRAYNA’YA SİHA SATIŞI

Prof. Dr. Demir, Hindistan’ın S-400 satın alması ve Ukrayna’ya SİHA satışıyla ilgili ikinci parti bahislerine ait soruyu ise şöyle yanıtladı:

“Hindistan’ın teşebbüslerini biliyorduk, bizim görüşme yaptığımız vakitlerde da Hindistan’ın bu alımları kelam konusuydu. Hindistan konusunda bir istisna tanınmakla ilgili inisiyatifi var ABD’nin, bunu görüyoruz. Bu da bilmiyorum çok şaşırtan olur mu, herhalde şaşırtan olmaz. Ukrayna’ya bir parti SİHA sattık, ikinci partiyi de inatla satıyoruz üzere bir şey değil. Bu bir süreçti, parti muahedeleri vardı ve Ukrayna’da üretim ve yatırım üzere bir proje vardı. Ta baştan toptan projenin ilerlemesi bu, son gelişmelerle alakası yok. Firma ile Ukrayna tarafının başta oturup, masada anlaştığı hususların adım adım hayata geçmesi, daha evvelki mutabakatların gereği olarak onun devamı.”

ANADOLU GEMİSİ 2022’DE HİZMETTE

Anadolu gemisinin 2022 yılında hizmete gireceğini kaydeden Prof. Dr. Demir “Hatta 2022’nin erken vakitlerinde olması için çalışıyoruz. Geminin kimi ayrıntı donanımları hizmet sırasında mümkün diye düşündük. O nedenle biraz daha erken olabilir mi diye bastırıyoruz. Fakat tabi gemiye İHA, SİHA, konuşlandırılmasıyla ilgili proje de bir yandan devam ediyor. Gemimizi özgün dizaynında olduğu üzere evvel hizmete verip, TB-3’ün çalışmalarını olgunlaştırıp hazır olduğunda tekrar birinci fırsatta onları gemiye entegre etmek üzere bir imkanımız var” dedi.

Hürkuş’un Azerbaycan’da uçuş denemeleri yapmasına ait bilgi veren Prof Dr. Demir, Azerbaycan’ın Hürkuş’a ilgi gösterdiğini belirterek “Orada da inşallah değerli gelişmeleri yakında göreceğiz” tabirlerini kullandı.

DÖVİZ KURUNUN BÖLÜME TESİRİ

Son periyot döviz kurundaki yükselişin savunma endüstrinin yurt dışından alım yaptığı eserler ve ihracatına tesirlerini de pahalandıran Prof. Dr. Demir, şunları söyledi:

“Dövize endeksli olma konusuna hazırlıklıydık. Firmalarımız bilhassa bütün ihaleler ve projelerimizde istisnai olarak SSB’nin döviz temelli mutabakat ve kontrat yapma yetkisi vardı. Buna karşın firmalarımızdan aldığımız tekliflerde mecburi olarak döviz bazlı alım yapmaları gereken kalemleri sıralamalarını, öbür kısımları da TL olarak sıralamalarını istedik ve her projeyi bu türlü 2 kalem halinde ayrıştırdık. Bunun bir sebebi de döviz olan kısımları daha net görüp, yerlileştirme çalışmalarımızda da bu kalemlerde sürat vermekti. Bunun yararını gördük ve bize çok mecburî kalemlerde dövize gitmek üzere bir yol oluştu. Yeniden bu basamakta döviz endeksli olanlardan oluşacak maliyetlerle birlikte yerlileşme konusunda firmalarımızın daha iştah göstereceğini, alt yüklenici arayacağını söylüyorduk. Bu manada olumlu katkısını vurgulayabiliriz. Natürel olumsuz tarafta dövize endeksli olan kalemlerde zorunlu olarak onlardaki artış muhakkak biçimde olacak lakin bunun yerliyi tetiklemesi konusundaki yararını da ihmal etmemek lazım. Oluşacak etkiyi de inşallah göğüsleyecek kapasiteye sahibiz.”

ULUSAL JET MOTORU

Ulusal muharip uçağı ve F-110 motoruyla ilgili de bilgi veren Prof. Dr. İsmail Demir “F-110 motoruyla başlayacağız, birinci uçağımızı onla çıkaracağız dedik, bu mevzuda bir değişiklik yok. Motor tedariği konusunda da bir kahrımız yok. Bizim yayınladığımız davet; dokümanı da aslında Türkiye’de yerli motoru içeren bir çalışma. Natürel bu teklife davet dokümanımız, klasik teklife davet dokümanlarından biraz farklı olacak. Bu Türkiye’nin ulusal jet motoru seyahatinde beklenen oyunculara yayınlandı ve onların bir ortaya gelip bu teklifi, tekrar gözden geçirmeleri ve yerli motor üretimiyle ilgili bir yol haritası oluşturup Türkiye’deki mevcut tüm kabiliyetlerin masada olduğu bir yol haritasında daima birlikte yürüme stratejisi oluşturacak. Zira Türkiye’nin bu hususta çok derin bir geçmişi yok. Bu mevzuda deneyim ve tasarımcımız çok fazla yok, o yüzden 3-4 kesime bölme üzere lüksümüz olmadığından onları birleştirip, bir ortada koordineli halde çalışmamız gerekiyor. İmalatlar konusunda kıymetli kabiliyetimiz var, daha da ileri gereç araştırmaları ve imalatı araştırılıyor lakin teklife davet, ulusal motorumuzu geliştirme sürecimizin yeni bir adımı.”

‘PANDEMİ SÜRECİNDE İHRACAT YÜZLERİ GÜLDÜRDÜ’

Ülkemiz açısından harika bir periyot yaşandığını ve ihracatın pandemi sürecinde yüzleri güldürdüğünü belirten TİM Lideri İsmail Gülle “Türkiye, 2010’da tedarik zincirini koparmadığı için bugün başarıyı yakaladı ve tedarik zincirinin kopmamasından ötürü Türkiye’ye yaklaşık 25 milyar dolarlık ek sipariş, yeni müşteri geldi. Bunun 2022’de artarak devam edeceğini görüyoruz” dedi.

Dal ihracatının çok kıymetli ivme yakaladığını ve bu ivmenin devam edeceğini kaydeden Naki Polat ise ihracatın 3 milyar dolarla kalmayıp daha üstlere çıkacağına inandıklarını, lojistikle ilgili fırsatları da değerlendirip ihracatta lig atlamayı hedeflediklerini lisana getirdi.

SON 10 YILIN İHRACAT MÜKAFATLARI

Konferansta, 2011 yılında kurulan Savunma ve Havacılık Sanayi İhracatçıları Birliği’nin 10’uncu kuruluş yıl dönümü kapsamında son 10 yılda en fazla ihracat yapan firmalar ödüllendirildi. Merasimde mükafatlar TİM Lideri İsmail Gülle, SSİ Lideri Naki Polat ile birlikte Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Hasan Büyükdede, Ticaret Bakan Yardımcısı İstek Tuna Turagay tarafından takdim edildi.

Savunma ve havacılık sanayi kesiminde son 10 yılda en fazla ihracat yapan firma mükafatını Türk Havacılık ve Uzay Sanayi A.Ş. (TUSAŞ) aldı. İkincilik ödülünün sahibi TUSAŞ Motor Sanayi A.Ş. olurken, FNSS firması üçüncülük mükafatını kazandı. İhracat kategorilerine nazaran Akıncı’nın mimarı Baykar, 10 yılda en fazla ihracat artışı sağlayan firma mükafatını aldı.

Bahtiyar Av Materyalleri firmasına son 10 yılda ülkeye en fazla ihracat ve avcılık ve atıcılık eserleri kategorisinde iki ödül verildi. Simülatörler kategorisinde HAVELSAN, roket ve füze sistemleri kategorisinde Roketsan, namlulu silahlar kategorisinde Samsun Yurt Savunma Sanayi ve Tic. A.Ş. ödül aldı. Elektronik sistemleri ve silah kuleleri olarak iki kategoride ASELSAN’a ihracat mükafatı verildi. Deniz araçları kategorisinde Yontech-Onur iştiraki, kara araçları kategorisinde FNSS, hava araçları kategorisinde de TUSAŞ ödüllendirildi.

Haber7